De familienaam Sieroversche (Zur Oeveste)

De oorspronkelijke schrijfwijze van onze familienaam “zur Oveste” bestaat uit twee delen; ten eerste het predikaat “zur”. Het predikaat "Zur" met de letterlijke betekenis “Op de” was een eervolle toevoeging voor de eigenlijke familienaam en droeg praktisch dezelfde betekenis als het predikaat “von” in zich. Het verschil in predikaat lag hem oorspronkelijk in het eigendomsrecht; terwijl “von” of “von der” het eigen vrij overerfbaar bezit aangaf, werd het “zur” of  “zu” gebruikt in die gevallen waar dit een leengoed betrof wat niet zondermeer vrij overerfbaar binnen een bepaalde familie was.

In dit laatste geval moest bij iedere nieuwe opvolger opnieuw de leenhulde gepleegd worden. Uiteindelijk werd in de 18e eeuw met name het predikaat "von" en "von der" het onderscheidingsteken van de ongetitelde Adel en in zeldzame gevallen eveneens het predikaat “zur” en “zu”, zoals dit bijvoorbeeld bij de Prinselijke familie "zur Lippe"

Het tweede gedeelte van onze familienaam “Oveste” lijkt iets moeilijker verklaarbaar, uit de diverse bronnen blijken er verschillende verklaringen aanwezig uit welk “stamwoord” deze naam is ontstaan. Zo worden bijvoorbeeld de woorden; bosrand, versterking, waterloop, hoogte en schaapskooi als verklaringen genoemd. Uit het onderzoek blijkt echter dat in de periode tussen 1402 en 1459 onze naam werd geschreven als “Oves” of “Ovese”. 

Het woord “Ovese” komt voor het eerst voor op Nederlandse bodem in een lijst van bezittingen van Herbertus van Putten en andere leden van zijn geslacht in 1313; “mansum unum sitim super ovese ad marcam”. Dat betekende dat Herbertus voor een hoeve boven de schaapskooi één mark aan de graaf van Gelre moest betalen. 

Uit ons onderzoek bleek onze stamhoeve oorspronkelijk eveneens een dergelijke gespecialiseerde schapenkooi te zijn geweest, welke onder het dagelijks beheer van de meier viel, zoals deze is afgebeeld in de maand "December" van het Getijdenboek van de Hertogen van Berry (Les Très Riches Heures du Duc de Berry). De verwarring over de verschillende betekenissen van dit woord is niet zo verwonderlijk als men weet dat er vaste regels waren op welke wijze een dergelijke schaapskooi in de 12e eeuw gebouwd diende te worden. Allereerst werd een plaats uitgekozen op een hoger gedeelte van het land gelegen aan de rivier, een groot gedeelte van dit land werd door een aarden wal omgeven, waarbinnen de schaapskooi werd gebouwd. Een constructie van aarde en hout van 46 meter bij 10 meter, waarbinnen een stal, een woonhuis en een stenen spieker van 2 zolderingen werd gebouwd. Het geheel had in uiterlijk alle kenmerken van een vroeg middeleeuwse walburcht.

Onze naam is dus afgeleid van een zeer oud Germaans woord dat in het oe (oud engels) als “Eowestre” (schaapskooi), in het Gotisch “Awistr”, vgl. ohd. “Euiist “, “Avist”, “Ovest”, “Ouwist” en “Awêbi”, ohd. “Ewit”, “Ouwiti”, oe. “Eowde”(schaapskudde) werd geschreven. De letterlijke betekenis was; “verzamelplaats van schapen”. De letterlijke betekenis van onze familienaam is dus; “Op de Schaapskooi”. Naamvariaties in deze naam zijn; Sireuversche, Suuroverste, Zuroweste, Zuroverste, Zuroveste, Zur Oveste, Zur Oeveste en Sieroversche.

Voor de nakomelingen van Jan Sieroversche (1968-) geldt dat zij het recht hebben om de naam van de "Heerlijkheid Pommlitz" aan hun familienaam toe te voegen; "Sieroversche zu Pommlitz".

Huismerk

Hoewel onze voorouderlijke hoeve veelvuldig is veranderd door de modernisaties om het bedrijf aan te passen aan de eisen die de tegenwoordige tijd vragen, bleven rondom de oude toegangspoort de tekens van het eigenerfdenschap bestaan.

Op deze wijze zijn boven de poort de geschilderde rozen zichtbaar die uit een hart groeien als symbool voor de levensboom. Aan de zijkant van de poort is het 18e eeuwse huismerk van de hoeve zichtbaar, de letters MDWß vormend. Dit huismerk werd gebruikt om het vee mee te brandmerken of het eigen bezit te merken. 

De eerste twee letters van dit huismerk MD vormen hierbij de toevoegingen uit latere tijd, waarmee werd aangeduid dat deze hoeve behoorde tot het Maltezer Domein. Wij vinden dan ook deze twee letters op bijna iedere hoeve in dit gebied aangebracht.

Het oorspronkelijke huismerk is door de letters Wß weergegeven, welke in klank het woord “Euves” vormen en hiermee Etymologisch gelijk staat aan het oude Engelse woord voor schaap; “Ewes”. Op deze wijze reflecteert ons huismerk onze eigen familienaam, welke eveneens etymologisch zijn wortels heeft in het woord `schaapskooi`.

Sommige Historici geloven echter dat deze huismerken hun oorsprong vinden in het oude Scandinavische Runen Alfabet uit de 6e eeuw. In dit geval zou ons huismerk ontstaan moeten zijn uit de “EHWAZ” Rune (uitgesproken als AYE WAZ) met de betekenis van het Paard, symbool voor de mystieke band tussen het paard en zijn ruiter. Deze mystieke band wordt weerspiegeld in een oud Angel Saksisch gedicht met betrekking tot deze Rune; “Mijn loyale partner, draag mij door de slacht, naar overwinning, door dood, naar het land hierna”. Het paard was namelijk ook het dier dat de ruiter zijn ziel naar de hemel droeg.